Nooit voorover buigen!
Wat doe je als je doelgroep zich niet interesseert voor wat je te vertellen hebt? Almaar harder praten, wilder gesticuleren en je boodschap versimpelen? Kan. Besef wel dat het resultaat vooral zal zijn dat je steeds harder en wilder zult moeten roepen om nog gehoord te worden.
Iedere docent kent het verschijnsel: leerlingen hebben meer belangstelling voor de smartphone of elkaar dan voor zijn levenslessen. En iedere bestuurder ervaart op enig moment in zijn carrière hoe een belangrijke kwestie door volksvertegenwoordiging, journalistiek of publieke opinie verkeerd opgevat wordt. Beoordelen ze, zeg, het aanpakken van die rotonde niet op het verbeteren van de verkeersstroom maar op de vermeende fittie met een college-collega. Om gék van te worden. Als mensen nu alleen maar zouden horen wat je op enig moment echt te vertellen hebt. Van je zouden aannemen hoe wezenlijk juist dít onderdeel van je hele betoog is.
De Britse illusionist, goochelaar, mentalist en oplichter (zijn woorden) Derren Brown (denk: Victor Mids’ ‘Mindf*ck’ maar dan jaren eerder en lichtjaren subtieler) wijdde er in 2006 in zijn boek ‘Tricks of the mind’ wijze woorden aan. Na een uiteenzetting over hoe hij in een theater op zijn oren vertrouwt om te horen of zijn publiek nog meedoet (‘hoe minder ze kuchen hoe beter het contact’) vertelt hij zijn les:
Word stiller
“Wat ik snel leerde en wat tegen elk natuurlijk instinct ingaat voor iedereen die zich op een podium voor een publiek staat aan te stellen, is dat je stiller moet worden naarmate het gekuch toeneemt en de interesse van de zaal afneemt. Onderdruk de neiging luider te gaan spreken, grotere gebaren te maken en jezelf aan hen op te dringen. Maak jezelf juist extra klein en zacht. De mensen in de zaal dienen nu stiller en geconcentreerder te worden om je nog te horen. Een onbewust teken dat zich iets belangwekkends voordoet.”
In plaats van voorover te buigen, naar de zaal toe, nodig je het publiek uit zich naar jou te buigen. In plaats van precies te geven wat het lijkt te vragen laat je het zich op jou richten. Op wat jij te zeggen hebt. Jouw oplossingen, inzichten, ideeën. (Dan moet je vervolgens natuurlijk wél met iets komen anders verslapt de aandacht alsnog – en nu voorgoed.)
Een mechanisme voor politici om bij stil te staan. Waarom wil je dat mensen op je stemmen? Omdat ze je aardig vinden, of leuk, knap, aantrekkelijk? Omdat uit tests blijkt dat het volk het met je eens zal zijn als je a. zegt in plaats van b.? Je beloften zo lekker hapklaar naar binnen glijden zonder dat de luisteraar er moeite voor hoeft te doen? Of toch omdat je je zo lekker naar ze toe buigt?
Wat voeg je dan nog toe?
