Postbussen

Richt je kritiek aan het juiste adres

In onzekere tijden als deze mengen velen zich met de moed der onwetendheid in discussies die normaliter zijn voorbehouden aan mensen die weten waarover ze praten. Ze wapenen zich met Wikipedia-lemma’s als ‘corona’ en ‘virus’ en mixen dat met de zaterdagbijlage tot een mening. Kritiek waaraan ze zich vast kunnen houden, ‘Ik vind iets dus ik ben (iets)’.

Kritiek uiten op machthebbers is één manier om je onzekerheid te temmen. Als de vijand een onzichtbare griezel is zet je er iemand tussen die je wél kunt zien en aanpakken. Prima, maar begrijp wie wel en niet iets kan met je kritiek. En wees niet al te teleurgesteld als jouw kritiek de koers van de samenleving als geheel niet weet te veranderen.

Lees meer >

Overleg en ruggespraak

De open deuren van Open Deuren

Communicatie, wat héb je daar eigenlijk aan?

Onze lievelingsprojecten draaien om complexe dossiers met een groot maatschappelijk belang. Dat het publiek vertrouwen heeft in de beslissingen van ‘de macht’ is cruciaal. Zoals in een woonwijk nabij hoogspanningskabels. Bij de implementatie van resultaatgestuurd werken in de jeugdzorg. Of bij de exploitatie van een gemeentelijke sportaccommodatie.

Bij dat soort opdrachten komt het aan op mensen méékrijgen. Op vertrouwen winnen. Op samenwerking organiseren. Zeker als betrokken partijen allemaal nét een ander belang dienen, krijg je een gemeenschappelijk doel alleen gevonden door naar elkaar te luisteren. Door neutraal te blijven, beslissers te helpen het juiste te doen en een Goed Verhaal te vertellen. Allemaal open deuren natuurlijk, maar intussen…Lees meer >

Intrigerend nieuwsbeeld

Het ongrijpbare nieuws

Het is lastig te voorspellen of iets wel of niet ‘nieuws’ mag heten. Gelukkig ben je lang niet altijd afhankelijk van de journalistiek om een boodschap daar te krijgen waar je haar hebben wilt.

In de jaren tachtig en negentig (“van de vorige eeuw”) leerden we op de toenmalige Academie voor (de) Journalistiek (en Voorlichting) onder meer over de nieuwsselectiecriteria van Galtung en Ruge. Zij identificeerden voorwaarden en regels waaraan een feit moest voldoen om nieuws te worden.

Lees meer >

Microfoon

Afstand houden, expert

Als ik even geen zin heb om te werken vermei ik me met hifi-porno. Ik klik dan rond op sites als hifi.nl voor mooie apparatuur om audio weer te geven. Of verdiep me in wat zich in de studio afspeelt, bij goede muziekopnames. Vind ik leuk. En levert het inzicht op dat je als expert alleen dan te vertrouwen blijft als je voldoende afstand houdt tot je onderwerp.

Vooral ‘hardware-recensies’ zijn vermakelijk. Serieuze mannen (vrijwel nooit vrouwen) knopen met serene serieusheid kabels van honderden euro’s per decimeter tussen prijzige netstroomfilters, versterkers, streamers, cd-spelers, DAC’s en loeidure luidsprekers. Na een forse inspeeltijd (koud uit de doos klinkt het allemaal natuurlijk nog helemaal nergens naar, dat weet iedereen) becommentariëren ze met plechtig plichtsbesef het geluid. En dan hóren ze me toch dingen.

Lees meer >

Oefening baart kunst

Student Journalistiek? Pák die oefening!

Als een student Journalistiek je belt voor een interview kan het, zeker als je niet dagelijks met de pers omgaat, best een goed idee zijn ‘Ja’ te zeggen. Het is zowel voor hem of haar als voor jou een goede oefening. Zie het als een redelijk veilige ballenbak waarin je je meestal geen buil valt – tenzij je gaat lopen eh… fabuleren, natuurlijk. Da’s altijd vragen om problemen.

Eerlijk is eerlijk: wanneer een student Journalistiek belt krijgt die van professionals zelden topprioriteit. Hoe complexer de organisatie hoe afhoudender de woordvoerders. Voor hen leveren studenten vooral gedoe op waar ze niks aan hebben. Geen exposure, geen PR-of PA-millimeters maar wel een hoop moeite. Inclusief met een beetje pech de hele riedel van afstemming van vragen en antwoorden met de jurist en de bestuurder. Die ellende doen ze zichzelf alleen aan als het ‘voor het echie’ is.

Lees meer >

Brugzinnen in interviews

Soms heb je, terwijl camera, microfoon of aandacht op je gericht staat, het juiste antwoord niet paraat. En soms sluit je droomquote nét niet aan op de formulering van de vraag. In dergelijke gevallen bieden brugzinnen uitkomst.

Kijk bij het gebruik van brugzinnen wél uit dat je niet “in principe zoiets hebt van dat je als het ware zeg maar” betekenisloos wat voor je heen gaat staan braken “om het zo maar even te zeggen“. Het is voor toehoorders niet fijn uit jouw verbale kots betekenisvolle stukjes te moeten plukken. Gebruik de brugzin liever als bindmiddel tussen vraag en antwoord. Als druppeltje secondelijm om het blokje Lego van je antwoord muurvast op de Meccano van de vraag te plakken.

Lees meer >

Redactie en raad

Iedereen die wel eens schrijft kent het gevoel dat het niet lukt. Al je goede ideeën verflauwen zodra ze op het scherm verschijnen. Zeker als een hele afdeling, de wethouder of gedeputeerde en de commissie nu al over je schouder lijken mee te lezen.

Steeds meer ambtenaren vinden in die situatie hun weg naar Open Deuren. Ze gooien de halffabricaten over de schutting, sturen er een mail met ‘Help..!’ achteraan en laten zich verrassen. Menig vastgelopen voorstel of kadernota is op die manier voor de poorten van de writers block-hel weggesleept.

Twitter-logo

Twitter en politiek: alles voor aandacht

Er zijn weer verkiezingen aanstaande. Dat zie je aan de massale pogingen van mensen om via Twitter aandacht te krijgen. Voor zichzelf, hun mening, hun programma, hun partij, hun lijst. Leuk – maar als je alleen maar tijdens de campagne twittert kun je het net zo goed achterwege laten.

Dankzij Twitter is het nu stukken gemakkelijker ‘beroemd’ te worden. De uitdaging is om voldoende op te vallen tussen de ruis, het gekrakeel en de almaar oplaaiende bubbelgevechtjes en fitties.

Lees meer >

Wat te doen als je gebeld wordt voor een interview?

Checklist ‘Interview’

Een journalist aan de telefoon, met een paar vragen. “Interview? Nou ja, ‘interview’ klinkt meteen weer zo zwaar… Heb je even?” Wat nu?

Het interview (zelf noemde ik het vaak ‘even met elkaar praten’) is in de kern de meest pure vorm van informatieoverdracht. De journalist vraagt, zijn bron antwoordt en de journalist geeft dat antwoord zo onveranderd mogelijk door aan het publiek: wat kan er misgaan?

Lees meer >

Microfoon.

Transparant of dom?

“Ach, je weet toch hoe die dingen gaan?”, zei de klant een seconde voor de radiomicrofoon openging. Hij had een prettige, vertrouwelijke band opgebouwd met de journalist. Goed! Dat hij daartoe een liedje lang lekker transparant leegliep over wat het persbericht allemaal niet vermeldde en waarom dat maar goed was ook had niet gehoeven. De rode lamp sprong aan…

Lees meer >